Барааны тайлбар:

Каламбуру буюу үгэн тоглоом, ёгтлол төрлийн бичвэр давалгайлсан “Бөн бөн хэмээх уран бүлтрээ” ном уншигч танд өргөн барьж байна. Энэхүү номын зохиогч нь сэтгүүлч, нийтлэлч Э.Адъяасүрэн бөгөөд тэрбээр хошин нийтлэлийн төрлөөр дагнан 10 гаруй жил бичиж байна. Түүний номын талаар хэл шинжлэлийн ухааны доктор М.Саруул-Эрдэнэ дүгнэж хэлэхдээ “Адьяагийн бүтээлийн нэг томоохон хэсгийг хэл шинжлэлд Каламбура хэмээдэг “үгэн тоглоом” эзэлнэ. Үгээр ончтой тоглохын тулд зохиогч нэгд, цэцэн цэлмэг үг хэлтэй байх ёстой, хоёрт, хурц ёж ухаантай байх хэрэгтэй, гуравт, “үг унагадаггүй” гэж манайхны тодорхойлдог, өөрөөр хэлбэл ажигч гярхай, алдаа мадгийг гаргаадаггүй байх хэрэгтэй. Энэ гурван шинж бүрдсэний улмаас Адьяагийн зүйр цэцэн үгсийг зүйрлэсэн биш шууд утгаар нь тайлсан, хүний нэрийг эсрэг утгаар нь ёжилсон, англи монгол үгийг холин ярьдгийг дайрсан, зүйр үгийн заримыг солин найруулсан, дууны утгыг дэгсдүүлсэн зэрэг нь уншихад урамтай уран гоё, бас уншаад дууссаны хойно бодууштай болжээ.

Уншигч ийм бичлэгээс утга зохиолын хэлний хэм хэмжээ, сонгодог найруулга нэхэж болдоггүй юм. Учир нь ийм төрлийн бүтээл бол хэрвээ хуучны утга зохиолоор зүйрлэвэл “Үг” зохиолтой төстэй, чухам тухайн цагт тохиох явдлыг ардын хар ярианы үгээр, оновчтой уран дүрслэх тухайд билээ” гэсэн байна.

Зохиолч: Э.Адъяасүрэн

#1283